نگاهی بسکتبال ایران​​​​​​​​​​​​​​ و جهان

ورزش بسکتبال در سال ۱۳۱۰ در ايران معرفى شد. از آن تاريخى تاکنون اين ورزش مورد توجه علاقمندان قرار گرفته است. 
اين ورزش ابتدا در مدارس کشور شروع و بهطور وسيعى گسترش يافت بهطورىکه اکثر بازيکنان شاخص از درون مدارس و دانشگاهها و سپس باشگاهها به تيم ملى راه پيدا کردند. 
در سال ۱۳۱۴ براى اولينبار توسط آقاى فريدون شريفزاده بسکتبال در کالج البرز تهران رسماً برگزار و آهنگ گسترش بسکتبال در ايران مثل ديگر کشورهاى جهان در سالهاى اوليه بسيار سريع بود. 
بيش از ۱۰ سال بعد از سال ۱۳۱۴ انجمن بسکتبال و واليبال توأماً تأسيس و فعال شد که مسؤوليت آن بهعهدهٔ آقاى کاظم رهبرى بود. 
 
جهان
تا قبل از سال ۱۸۹۱ ميلادى ورزشهاى فوتبال آمريکايى (American footbal) و بيسبال (Baseball) نزد مردم ايالات متحده بسيار محبوب و مورد توجه بودند. اين دو روش بهعلت ويژگىهاى خاص خود و نياز به مکان بسيار بزرگ در فضاى آزاد و بنابراين در فصول معينى از سال قابل اجرا بودند. لذا در فصل زمستان فعاليتهاى ورزشى بسيار کمرونق و به ژيمناستيک، حرکات سوئدى و راهپيمايى خلاصه شده و در بعضى نقاط بصورت تعطيل در مىآمد. از اين رو دستاندرکاران امر بر آن شدند تا ورزشى ابداع نمايند که از طرفى امکان اجراى آن در تمام فصول سال ميسر باشد و از طرف ديگر حدفاصل زمانى بين فوتبال و بيسبال را پر کند. علاوه بر اين، هدف ديگرى که با ابداع ورزش در مدّنظر قرار داشت ادامهٔ فعاليتهاى ورزشى ورزشکاران دو رشتهٔ فوق بود تا بدين وسيله بتوانند با ادامهٔ اينگونه فعاليتها در خارج از فصل مسابقات خود را در فرم ايدهآل نگاهداشته و در فصل بعدى با آمادگى بيشترى تمرينات خود را آغاز نمايند. با توجه به نکات فوق بود که بسکتبال در سال ۱۸۹۱ توسط يکى از اساتيد ورزش کالج اسپرينگ فيلد (Springfield) به نام دکتر جيمز نيسميت (James A. Naismith) اختراع شد. چون در اين ورزش از سبد و توپ استفاده مىشد و هدف پرتاب و قرار توپ در داخل سبد بود لذا نام بسکتبال را بر روى آن نهاد. در اين سال براى اولينبار بود که اين ورزش در کالج مذکور در ايالت ماساچوست (Massachusetts) آمريکا اجرا گرديد. 
وسايل اوليه عبارت بودند از يک سبد هلو و لاستيک داخلى توپ فوتبال. پنج اصل اساسى در شکل گرفتن اين ورزش مورد توجه قرار گرفت که عبارت بودند از: 
۱. اين بازى به يک توپ نياز دارد که بايستى بزرگ، سبک و به وسيلهٔ دو دست حمل شود، 
۲. هيچکس اجازه ندارد زمانى که توپ را در اختيار دارد بدود، 
۳. هنگامى که توپ در جريان است هيچيک از بازيکنان مجاز نيستند محدوديتى براى بدست آوردن توپ توسط ساير بازيکنان به وجود آورند، 
۴. هر دو تيم منطقهٔ مشابهى را اشغال مىنمايند، 
۵. سبد (حلقه) بايستى افقى بوده و در مکانى بالاتر از بازيکنان قرار داشته است آلونزواستگ (Dale Hanson, Basketbabll(New Jersey: Prentice-Hall Inc. Englewood Cliffs, 1972), PP.65) . 

shaquille O'Neal ستاره تيم لس آنجلس ليکرز در سال 1996                          Micheal Jordan ستاره تيم شيکاگو بولز و Phil Jackson مربى
نحوهٔ قرار گرفتن سبد هلو به اين صورت بود که يا آن را روى پايهاى نصب مىکردند و يا به بالکن موجود در سالن متصل مىشد. در کنار اين پايه يا بالکن نردبانى قرار داشت که هر موقع توپ به ثمر مىرسيد يکى از بازيکنان از آن بالا مىرفت و توپ را از داخل آن خارج نموده، بازى مجدداً از نيمهٔ زمين آغاز مىگرديد. در سال ۱۸۹۲ يعنى به فاصلهٔ يک سال پس از اختراع بسکتبال مسابقهاى توسط دو تيم به نمايش گذاشته شد که يکى از تيمها را دکتر نيسميت و ديگرى را آموس آلونزواستگ (Amos Alonzo Stagg) رهبرى مىنمود. پس از اجراى اين نمايش بود که ورزش بسکتبال به سرعت توسعه و گسترش يافته و روز به روز محبوبيت بيشترى بين جوانان کسب نمود. 

بسکتبال برخلاف بسيارى از ورزشهاى ديگر از ابتداى امر مورد توجه خانمها نيز قرار گرفت و اولين تيم بانوان در سال ۱۸۹۱ در محل کار يا دانشکدهٔ مخترع آن تشکيل و در سال ۱۸۹۹ ميلادى براى اولينبار کتاب قانون بسکتبال براى بانوان منتشر گرديد. 
بررسى و مطالعهٔ قوانين و مقررات اين بازى در گذشته و تغييرات آن بازگوکنندهٔ جالبى از جنبههاى مختلف گسترش اين ورزش مىباشد بدين معنى که بسکتبال در ابتدا خيلى آرام و آهسته اجرا مىشد و به قدرت جسمانى کمتر نياز داشت. زمين بازى در مراحل اوليه گسترش اين ورزش به سه قسمت تقسيم مىشد و بازيکنان هر ناحيه تنها مىتوانستند در منطقهٔ مربوط به خود به فعاليت بپردازند. بعدها که بازى از سرعت بيشترى برخوردار شد زمين بازى نيز به دو قسمت تبديل گرديد. در آغاز پيدايش بسکتبال بازيکنان مجاز بودند تنها يکبار توپ را زمين بزنند. بعدها اين تعداد به دو و سه بار افزايش يافت. در حال حاضر اين تعدا محدود نبوده و بازيکن مجاز است با توجه به موقعيت خود در زمين بازى پس از در اختيار گرفتن توپ هر چند بار که مايل باشد آن را به زمين بزند. ​​​​​​​

مقایسه ویژگی های کینماتیکی حرکت توپ در پرتاب ازاد و شوت جفت بازیکنان بزرگسال بسکتبال

امروز بسکتبال یکی از پرطرف دارترین رشته های ورزشی در جهان است و شوت تنها ابزار کسب امتیاز در بسکتبال به شمار می رود.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه ویژگی های کینماتیکی توپ در پرتاب آزاد و شوت جفت بازیکنان بسکتبال بزرگ سال پسر منتخب استان البرز بود.

در ایـــن پــژوهش شش بازیکن بسکتبال منتخب استان البرز در رده سنی بزرگ سال با میانگین سنی، قد 188/6 سانتی متـــر، وزن/کیلوگرم و سابقه بازی سال از طریـق نمونه گیری در دسترس و هدف‎دار شرکت

کــرده اند. آزمــودنی ها پس از تکمیــل فرم رضایت نامه و اطلاعــات فردی به سه پرتــاب آزاد و سه شوت جفت موفق اقـدام کردند و فیلــم برداری بــا استفـــاده از دو دوربین انجــام و بــا استفـاده از نرم افزارهای

Skill spector،Kinovea مقادیر ارتفاع رهایی، زاویه رهایی، سرعت رهایی، و زاویه ورود توپ به حلقه اندازه گیری و تجزیه و تحلیل شد.

در آمـــار توصیفی، ویژگی هــای اطلاعــات فردی و در آمار استنبــاطی از آزمون t زوجی استفــاده شد. براساس یافتــه هـای پژوهش تنها بین زاویه ورود توپ به علاقه به ارتفاع رهایی در پرتاب آزاد و شوت جفت

تفاوتی معنی دار مشاهده شد.

نتــایج به دست آمده نشــان داد که بیـن برخی ویژگی های کینماتیکی حرکت توپ در پرتاب آزاد در شوت جفت بازیکنان بسکتبال بزرگ سال پسر منتخب استان البرز تفاوت وجود داشته و لازم است هر تکنیک

​​​​​​​به صورت مجزا اجرا گردد.

کلیدواژه‌ها:
بسکتبال، شوت، جفت، پرتاب آزاد، کینماتیک و حرکت توپ

منبع اصلی مقاله